De Waan van Wiebes
Gastcolumn december 2020 – Robin Noorda
Robin Noorda (Laren, 1959) is animator, lichtkunstenaar, fotograaf en filmer. Zijn Animatiefilms wonnen internationale prijzen en zijn lichtkunst reist de wereld rond. Altijd staat zijn werk in verband met de natuur en steeds vaker is zijn werk ook geëngageerd. Naar aanleiding van de Schoorlse boskap maakte hij de film Biomassale Kaalkap, schreef dit stuk en maakte de cartoon.
Onze minister van Economische zaken en Klimaat, Eric Wiebes, beweert dat er alleen snoeihout in biomassa zit en daar beargumenteert hij de 11,4 miljard subsidie mee. Maar het verbranden van hout in 628 biomassacentrales is een dwaling om de klimaatdoelstellingen te halen. Een plan dat gebaseerd is op een truc en een leugen.
De truc: de CO2 uitstoot van biomassacentrales hoeft niet te worden meegerekend in de boekhouding van de CO2-emissie om de klimaatdoelstellingen van Parijs te halen.
De leugen: citaat Wiebes: ‘Wij gebruiken biomassa die de reststromen zijn van al eeuwenoude reguliere houtproductie en dat is dunningshout, snoeiafval en restafval van de houtindustrie, en er gaan dus geen oerbossen in kolencentrales…’
Er zijn echter bewijzen dat er hele bomen uit Nederlandse bossen de shredder in gaan voor biomassa (zie mijn film).
Bovendien is de houthonger van de biomassacentrales zo groot dat de gekapte Nederlandse bossen slechts in 10% van de behoefte voorzien. Een immense 90% komt uit het buitenland, met name North Carolina en Estland. De allergrootste biomassaproducent ter wereld, Enviva uit de VS, die in 2021 drie miljoen ton naar Nederland zal verschepen, schrijft zelf in zijn jaarverslag dat 4/5 van de biomassa stamhout is. Wij verstoken dat dus.
Verstookte biomassa stoot vele malen meer CO2 uit dan fossiele brandstof.
Bovendien komt de aanzienlijke CO2-footprint van oogst, productie en vervoer over zee daar nog bovenop. Wist u dat voor de productie van pellets (biomassa houtkorrels) uit houtsnippers deze tweemaal met hete lucht gedroogd worden en vervolgens gekoeld? Een energie vretende productiemethode.
De biomassa-lobby stelt dat het verstoken van biomassa CO2-neutraal is, omdat die CO2 weer door de bomen wordt opgenomen. Ze laten daarbij achterwege dat het tientallen jaren duurt om dat weer in nieuwe bomen vast te leggen, terwijl de CO2 nu meteen allemaal vrijkomt. Bovendien blijft de nieuwe aanplant sterk achter. Als we van dat complete plaatje alles bij elkaar optellen is de CO2-som van biomassa-oogst, productie, verscheping en verbranding ruim viermaal hoger dan bij aardgas. Let wel, dit is geen pleidooi voor fossiele brandstoffen, maar wel voor een oplossing die minder in plaats van meer CO2 oplevert, want daar was het nu juist allemaal om te doen.
Wiebes roept dat stamhout veel meer opbrengt als planken en balken dan als houtsnippers. Echter door de 11,4 miljard Nederlandse subsidie is het juist andersom. In mijn film is te zien dat in Estonia de houtkoorts zelfs zo groot is dat er dag en nacht wordt geoogst.
Elke boswandelaar zal erkennen dat het inmiddels niet meer mogelijk is een wandeling in een bos te maken zonder geconfronteerd te worden met kaalslag. Kijk naar de historische satellietfoto’s van een willekeurig stuk bos in Nederland en schrikbarende kaalslag van bospercelen zijn vanaf 2013 zichtbaar. In mijn film laat ik de kap in Schoorl zien.
Die kaalslag ontstond nadat Staatsbosbeheer (SBB) de opdracht kreeg te verzelfstandigen en per jaar honderd miljoen aan inkomsten extra moest gaan realiseren. Daar gaat natuurbehoud over in brandhout. Bovendien profiteren private ondernemingen van SSB managers van de biomassa. Onder het mom van biodiversiteit en de wensnatuur van zandverstuivingen ontkomt ook het Schoorlse bos niet aan biomassale verbranding.
Wiebes is van zins om, met het dichtdraaien van de Groningse gaskraan, ook meteen al het gas dan maar af te schaffen. Maar het is niet slim om in de energietransitie nu al met aardgas, de schoonste vorm van fossiele brandstof, te stoppen en bos gesubsidieerd te verbranden. Investeer liever in werkelijke oplossingen zoals de echt schone waterstof economie, waarbij bovendien de bestaande aardgas infrastructuur kan worden hergebruikt.
Dat vraagt om innovatie en ondernemerschap. Dat zou onze VVD minister toch moeten aanspreken? Het is dan wel zaak snel te voorkomen dat die 11,4 miljard opgaat in biomassa-rook.